Koncert Finałowy "Żywieckich Godów 2012"
29 stycznia 2012 r w Miejskim Ośrodku Kultury w Żywcu odbył się Koncert Finałowy „Żywieckich Godów 2012” . W trakcie koncertu zaprezentowały się najlepsze Zespoły uczestniczące w konkursie tzw. grup występujących w izbie. Najlepsi otrzymali okolicznościowe dyplomy i nagrody. Na scenie wręczono również „Grand Prix” konkursu zespołów obrzędowych występujących w plenerze („dziady”) dla Zespołu „Kamiyńcoki”. Na żywieckiej scenie zaprezentowały się również Zespoły ze Słowacji w ramach wspólnych projektów transgranicznych. A oto wyniki tej części „Godów”.
Protokół z posiedzenia jury43. Przeglądu Zespołów Kolędniczych i Obrzędowych “Żywieckie Gody”, który odbył się w dniach21 i 22 stycznia 2012 r. w Klubie Papiernik Miejskiego Centrum Kultury w Żywcu Jury w składzie:1. Małgorzata Kiereś – etnograf, Muzeum Beskidzkie w Wiśle, przewodnicząca komisji; 2. Jan Brodka – muzykolog, Miejskie Centrum Kultury w Żywcu, członek komisji;3. Kazimiera Koim – pedagog, Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, sekretarz jury.Do konkursu zgłosiło się 38 grup i zespołów kolędniczych. Z przyczyn niezależnych od organizatorów w przeglądzie wystąpiło 37 grup i zespołów spisanych w kolejności występowania.1. Połaźnicy z Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie,2. Mali kolędnicy z Przedszkola nr 11 w Żywcu, 3. Winszownicy w Nowy Rok z Autentycznego Zespołu Czantoria z Lesznej Górnej,4. Winszowniczki w Nowy Rok z Autentycznego Zespołu Czantoria z Lesznej Górnej,5. Trzo Króle z Małej Jetelinki z Jaworzynki, 6. Kolędnicy z szopką z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach,7. Autentyczny Zespół Czantoria z Lesznej Górnej z programem “W Boże Narodzenie w izbie”,8. Połaźnicy z Małej Jetelinki z Jaworzynki,9. Trzej Królowie Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach,10. Winszownicy z Ogniska Pracy Pozaszkolnej z Koniakowa,11. Kolędnicy z Kapeli Mała Jetelinka z Jaworzynki,12. Zespół Regionalny Zbyrcok z Juszczyna z programem “Kolędowanie z turoniem”,13. Kółko Teatralne z Gimnazjum im. Jana Pawła II w Milówce z pro-gramem “Beskidzka Wigilija”,14. Pastuszkowie z Zespołu Regionalnego Zbyrcocek z Juszczyna,15. Kolędnicy z gwiazdą z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach, 16. Szlachcice z Kamesznicy,17. Zespół Regionalny Zbyrcok z Juszczyna z programem “Po kolędzie we Scepona”,18. Grupa kolędnicza z gwiazdą z Zespołu Regionalnego Mała Ziemia Suska z Suchej Beskidzkiej,19. Pastuszkowie z Suchego,20. Kolędnicy z gwiazdą z kapeli Zespołu Regionalnego Mała Ziemia Suska z Suchej Beskidzkiej,21. Szlachcice z Suchego,22. Kolędnicy z turoniem z Zespołu Babiogórzanie-Polana Makowska z Makowa Podhalańskiego,23. Szlachcice z Soli-Kiczory,24. Męska Grupa Śpiewacza Grónie z Wisły,25. Kapela Góralska Nowina z Piosku w Republice Czeskiej z programem “Nowinym wom niesymy”,26. Kolędnicy z gwiazdą z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach,27. Dziecięcy Zespół Góralski Gronicek z Gilowic z programem “Powinszowania na Tomę”,28. Dziecięcy Zespół Góralski Gronicek z Gilowic z programem “Życzenia na Wilijo”,29. Dziecięcy Zespół Góralski Gronicek z Gilowic z programem “Życzenia na św. Szcepona”,30. Dziecięcy Zespół Góralski Gronicek z Gilowic z programem “Powinszowania na Nowy Rok”,31. Herody z Międzybrodzia Żywieckiego,32. Zespół Romanka z Sopotni Małej z programem “Trzej Królowie so-potniańscy”,33. Zespół Roztoka z Czernichowa z szopką ruchomą,34. Zespół Uścieńkowianie z Wisły z programem “Pieśni bożonarodze-niowe”,35. Grupa Śpiewacza Wańcy z Wisły,36. Zespół Folklorystyczny Przyłękowianie z Przyłękowa z programem “Świynto Wilia”.37. Zespół Bukoń z Jabłonkowa w Republice Czeskiej z programem Kolęda bożonarodzeniowa i noworoczna,1. W przeglądzie dorosłych grup kolędniczych i inscenizowanych występujących na scenie komisja postanowiła przyznać: W kategorii I – wśród grup kolędniczych:trzy równorzędne I miejsca i nagrody pieniężne w wysokości 600 zł każda: 1. Męskiej Grupie Śpiewaczej Wańcy z Wisły za kolędowanie,2. Męskiej Grupie Śpiewaczej Grónie z Wisły za kolędowanie,3. Kapeli Góralska Nowina z Piosku w Republice Czeskiej za program pt. “Nowinym Wom niesymy”,pięć równorzędnych II miejsc i nagrody pieniężne w wysokości 550 zł:1. Zespołowi Regionalnemu Zbyrcok z Juszczyna za program “Kolędowanie z turoniem”,2. Kolędnikom z gwiazdą z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach za kolędowanie na św. Szczepana,3. Herodom z Międzybrodzia Żywieckiego,4. Zespołowi Roztoka z Czernichowa za kolędowanie z szopką ruchomą,5. Kolędnicy z turoniem z Zespołu Babiogórzanie-Polana Makowska z Makowa PodhalańskiegoIII nagrody nie przyznanowyróżnienie i nagrodę pieniężną w wysokości 250 zł:1. Zespołowi Bukoń z Jabłonkowa w Republice Czeskiej – za repertuar i debiut na Żywieckich Godach,w kategorii I– wśród grup szlachciców:I miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 500 zł: 1. Szlachcicom z Kamesznicy,II miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 400 zł: 2. Szlachcicom z SuchegoIII nagrody nie przyznanowyróżnienie w wysokości 200 zł:1. Szlachcicom z Soli-Kiczory,W kategorii II – zespołów przedstawiających inscenizację obrzędów i tradycji: I miejsca nie przyznanoII miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 700 zł:1. Zespołowi Folklorystycznemu Przyłękowianie z Przyłękowa za program “Świynto Wilija”,III miejsce i nagrodę pieniężną w wysokości 500 zł:1. Autentycznemu Zespołowi Czantoria z Lesznej Górnej za program “W Boże Narodzenie w izbie”,dwa równorzędne wyróżnienie i nagrody pieniężne w wysokości 300 zł:1. Zespołowi Romanka z Sopotni Małej, za Trzech Króli i archaiczne teksty,2. Zespołowi Regionalnemu Zbyrcok z Juszczyna, za kolędowanie na św. Szczepana,wyróżnienie i nagrodę pieniężną w wysokości 200 zł:1. Janowi Raszce z Zespołu Uścieńkowianie z Wisły, za kultywowanie archaicznego śpiewu społeczności ewangelickiej Wisły,W przeglądzie dziecięcych zespołów i grup kolędniczych komisja postanowiła przyznać nagrody rzeczowe o łącznej wartości 2.200 zł w tym MCK za kwotę 2.100 zł, ROK za 100 zł:W kategorii I – dziecięcych grup kolędniczych:trzy równorzędne I miejsca:1. Trzom Królom z Małej Jetelinki z Jaworzynki,2. Kolędnikom z Kapeli Mała Jetelinka z Jaworzynki, 3. Pastuszkom z Zespołu Regionalnego Zbyrcocek z Juszczyna,trzy równorzędne II miejsca:1. Kolędnikom z szopką z Gminnego Ośrodka Kultury z Łodygowic,2. Kolędnikom z gwiazdą z Kapeli Zespołu Regionalnego Mała Ziemia Suska z Suchej Beskidzkiej,3. Kapeli Zespołu Regionalnego Mała Ziemia Suska z Suchej Beskidzkiej, za kolędowanie,III miejsca nie przyznano 3 równorzędne wyróżnienia:1. Trzem Królom z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach, za rekwizyty obrzędowe,2. Pastuszkom z Suchego, za archaiczne teksty i szopkę, (ROK)3. Kolędnikom z gwiazdą z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach, za gwiazdę,W kategorii II – dziecięcych zespołów przedstawiających inscenizację obrzędów i tradycji nie przyznano nagródW kategorii III – dzieci składających powinszowania:cztery równorzędne I miejsca:1. Połaźnikom z Małej Jetelinki z Jaworzynki,2. Dziecięcemu Zespołowi Góralskiemu Gronicek z Gilowic, za powinszowania na Tomę,3. Dziecięcemu Zespołowi Góralskiemu Gronicek z Gilowic, za życzenia na Wilijo,4. Dziecięcemu Zespołowi Góralskiemu Gronicek z Gilowic, za życzenia na św. Szczepana,II miejsce:1. Połaźnikom z Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie, III miejsce:1. Winszownikom z Ogniska Pracy Pozaszkolnej w Koniakowie,dwa równorzędne wyróżnienie:1. Winszownikom na Nowy Rok z Autentycznego Zespołu Czantoria z Lesznej Górnej,2. Winszowniczkom na Nowy Rok z Autentycznego Zespołu Czantoria z Lesznej Górnej,Ponadto komisja wytypowała do udziału:w 40. Karnawale Góralskim w Bukowinie Tatrzańskiej:Szlachciców z Kamesznicy oraz Grupę Śpiewaczą Wańcy z Wisły,w Ogólnopolskich Spotkaniach Dziecięcych i Młodzieżowych Grup Kolędniczych Pastuszkowe kolędowanie w Podegrodziu:Trzoch Króli z Małej Jetelinki z Jaworzynki, Pastuszków z Zespołu Regionalnego Zbyrcocek z Juszczyna, Kolędników z szopką z Gminnego Ośrodka Kultury w Łodygowicach.Fundatorami nagród w wysokości 10.100 zł są:Burmistrz Żywca Antoni Szlagor -10.000 zł w tym:nagrody finansowe dla zespołów dorosłych 7.900 zł nagrody rzeczowe dla dzieci 2.100 zł Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej - 100 zł nagrody rzeczowe dla dzieciUwagi komisji:1. Podziękowania i słowa uznania Komisja kieruje pod adresem instruktorów oraz kierowników zespołów przygotowujących grupy do konkursu. 2. Jury wyraża uznanie za dbałość o estetykę strojów ludowych i obrzędowych oraz rekwizytów obrzędowych, jak gwiazdy, szopki, połaźniczki. Prosi jednak o zachowanie dawnej kolorystyki w zdobieniu połaźniczek i nieużywanie kolorów: granatowego i ciemno-szafirowego.3. Jury prosi o wzbogacenie programu scenicznego poprzez sięganie do bardzo szerokiego repertuaru kolęd, kantyczek i pastorałek, aby nie powtarzały się te same utwory, np. “Święty Scepon po kolędzie rod chodził...” czy “W lesie, lesie sosna rośnie”.4. W scenariuszach przygotowanych dla dzieci, w których czerpie się z tradycji kolędniczej, należy unikać połączenia dawnych oracji życzeniowych z fragmentami wierszy poetów lokalnych, czy łączenia ich z kolędami kościelnymi.5. Zwracamy uwagę na sposób wykonywania kolęd, pastorałek, kantyczek, które same w sobie posiadają swoją “dostojną” melodykę.6. Jury zwraca uwagę na dbałość o gwarę i dykcję w przedstawianych tekstach.7. W strukturze kolędowania na scenie nie zawsze są prezentowane zgodnie z tradycją dawne zabiegi magiczne, np. na urodzaj – sypanie owsem.8. Zakończenie kolędowania nie powinno być wzbogacane dodatkowo o inne formy kolędnicze.9. Jednym z ważnych problemów, które komisja zauważyła podczas tegorocznej imprezy, jest tendencja do ujednolicania gwary na Żywiecczyźnie, która pod tym względem wykazuje zróżnicowanie (koloda, kolynda; pójdomy, pójdymy; bydomy, bydymy). Jury zwraca się z prośbą do organizatorów o spotkanie z dialektologami w celu wyjaśnienia tego problemu.10. Komisja zwraca także uwagę na przetwarzanie nazw biblijnych na gwarę, co w tradycji nie miało miejsca np. Kona Galilejska (Kana Galilejska).Komisja dziękuje organizatorom imprezy Regionalnemu Ośrodkowi Kultury w Bielsku-Białej i Miejskiemu Centrum Kultury w Żywcu za przyjęcie grup kolędniczych i sprawne przeprowadzenie 43. Przeglądu Grup Kolędniczych i Obrzędowych Żywieckie Gody 2012.