"Łoktyby" w Wieprzu

 

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej (potocznie zwana także Świętem Ciała i Krwi Pańskiej, a w tradycji ludowej: Boże Ciało) – w Kościele katolickim uroczystość liturgiczna ku czci Najświętszego Sakramentu, święto nakazane.

 

Wierni szczególnie wspominają Ostatnią Wieczerzę i Przeistoczenie chleba i wina w Ciało i Krew Jezusa Chrystusa. Pamiątkę tego wydarzenia Kościół Katolicki obchodzi także w Wielki Czwartek, wtedy jednak rozpamiętuje się także Mękę Jezusa Chrystusa, uroczystość Bożego Ciała natomiast ma charakter dziękczynny i radosny. W Polsce obchodzi się ją w czwartek po Uroczystości Trójcy Świętej, a więc jest to śięto ruchome, wypadające zawsze 60 dni po Wielkanocy. W niektórych krajach przenoszone jest na kolejną niedzielę. Uroczystość ta została ustanowiona na skutek widzeń bł. Julianny z Cornillon. Pod ich wpływem bp Robert ustanowił w 1246 r taką uroczystość dla diecezji Liege. W 1252 r została ono rozszerzona na Germanię. W 1263 r miał miejsce cud eucharystyczny w Bolsenie, gdy hostia w rękach wątpiącego w transsubstacjację księdza zaczęła krwawić. Korporał, na który wówczas spadły krople krwi, przechowywany jest w katedrze w pobliskim Orvieto. W 1264 r Papierz Urban IV bullą Transiturus ustanowił tę uroczystość dla całego Kościoła. Uzasadniając przyczyny jej wprowadzenia wskazał: zadośćuczynienie za znieważanie Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, błędy heretyków oraz uczczenie pamiątki ustanowienia Najświętszego Sakramentu, która w Wielki Czwartek nie może być uroczyście obchodzona ze względu na powagę Wielkiego Tygodnia. Jednakże ze względu na śmierć Urbana IV bulla ta nie została ogłoszona, a tym samym uroczystość nie została ustanowiona. Uczynił to dopiero papierz jan XXII który umieścił powyższą bullę w Klementynach (1317). W Polsce po raz pierwszy wprowadził tę uroczystość biskup Nankier w 1320 r. w diecezji krakowskiej. W 1420 na synodzie gnieźnieńskim uznano uroczystość za powszechną, obchodzoną we wszystkich kościołach w państwie. W późnym średniowieczu i w renesansie największym sanktuarium kultu Bożego Ciała w Polsce był poznański kościół Bożego Ciała. W Polsce obchody uroczystości wiążą się z procesją z Najświętszym Sakramentem po ulicach Parafii. Procesja zatrzymuje się kolejno przy czterech ołtarzach, przy których czytane są fragmenty czterech Ewangelistów związane tematycznie z Eucharystią.

Szczególnie uroczysty charakter ma oktawa w Parafii Niepokalanego Serca NMP w Wieprzu. W kolejnych dniach do świątyni udają się w uroczystych procesjach poszczególne sołectwa. W czwartek kończący oktawę na procesję poranną i popołudniową udają się do Kościoła wierni z bogato przystrojonymi feretronami i figurkami, sztandarami i chorągwiami. Przywdziewają na tą okazję stroje regionalne. Na nabożeństwie popołudniowym święcone są dodatkowo zioła a przede wszystkim uwite z nich wianki. Tradycja procesji odbywających się w oktawie pochodzi w Wieprzu z czasów gdy procesje takie udawały się do Parafii p.w. Św. Katarzyny w Cięcinie. Był to wtedy Kościół parafialny dla Wieprza, Juszczyny, Bystrej czy Brzuśnika. Co ciekawe obchody te nie są już dziś tak pieczołowicie kultywowane w Cięcinie. Za to w Wieprzu przetrwały i są kultywowane.